Bademcik ve Geniz Eti
Bademcikler dil kökünün her iki yanında bulunan lenf dokularıdır. 4-5 yaşlarda daha sık olmak üzere enfeksiyonlara bağlı olarak büyürler. İleri yaşlarda küçülme eğilimi gösterirler. Her ne kadar vücudun savunma mekanizmalarının bir elemanı olsalar da bazen zararlı olup çocuğun gelişiminde aksamaya, uzun dönemde geçirilen sık enfeksiyonlar göz ardı edilirse önemli organ hasarlarına, eğitimin aksamasına ve dolaylı iş gücü kaybına neden olabilirler.
Geniz eti burnun arkasında geniz dediğimiz bölgede bulunan lenf dokusudur. Bu dokunun da iltihaplanmaları olabilir ama esasen büyümeleri önem arz eder. Çocuklarda yapısal olarak hava yolu daha dardır. Bu yol üzerinde bulunan geniz etinin gereğinden fazla büyümesi nefes almada zorluklara yani burun yolu tıkalı olduğu için ağızdan nefes almaya, horlamaya hatta uykuda nefesin durmasına neden olabilir. Çocuk yatakta sık yer değiştirir, gece terlemeleri, diş gıcırdatmaları ortaya çıkabilir. Çözüm sağlanmazsa büyüme ve gelişmede gerileme, huzursuzluk, aşırı hareketlilik, saldırganlık, ağızdan solumaya bağlı diş çürükleri, damakta yükselme ve sonuçta yüzde öne doğru uzama; alt çenenin nispi küçük kalmasına bağlı yüz şekil ve konuşma bozuklukları meydana gelebilir.
Sık tekrar eden viral üst solunum yolu enfeksiyonlarına yatkınlık, yine tekrar eden ve tedaviye geç yanıt veren orta kulak iltihaplanmalarının arkasında yine geniz eti büyümeleri ve enfeksiyonları düşünülmelidir. Bademcik ile geniz eti büyümelerinin beraber olması da muteberdir. Bu sorunların daha erken ortaya çıkmasına ve daha belirgin olmasına neden olur. Tek başına olduklarında örneğin ağzı açık uyuma ve horlama yakınması varken beraberliklerinde daha ağır bir tablo olan uykuda nefesin durması ana yakınma olabilir ve kesin müdahele gerektirir. Romatizmal ateş olarak bilinen hastalık, A grubu beta hemolitik streptokoklara karşı oluşturulan antikorların yol açtığı bir komplikasyondur. Kalp kapakçıklarında ve eklemlerde ciddi hastalıklara yol açabilmektedir.
Bademcikler Ve Geniz Eti Hangi Durumlarda Alınmalıdır?
Bademcik ve geniz eti ameliyatları KBB kliniklerinde sık uygulanmaktadır. Bu ameliyata karar vermek için kullanılan kriterler;
- Üst solunum yolunun bademcik ve geniz eti büyümesine bağlı olarak tıkanması, ve buna bağlı olarak ileri derecede yutma güçlüğü, uyku bozuklukları ve kalb sorunları, diş-yüz gelişim bozuklukları, idrar kaçırma, okul başarısında düşme, davranış bozuklukları
- Tıkayıcı uyku apnesi; uykuda solunumun mükerrer kez durması,
- Yeterli ilaç tedavisine rağmen yılda altı kez veya son iki yıl üç defa ya da daha sık ateşli bademcik iltihaplanması geçirilmesi
- Bademcik etrafında mükerrer abse (peritonsiller abse) oluşumu
- Yüksek ateşe bağlı mükerrer havale nöbetleri
- Kötü huylu tümör şüphesi. tek taraflı bademcik büyümeleri
- İlaç tedavisine cevap vermeyen kötü ağız kokusu, bademcik taşları, geçmeyen boğaz ağrısı, hassas boyun lenf bezi iltihapları şeklindedir.
Bu Ameliyat Hangi Yaşta Yapılır?
Bademcik hastalıkları çocuk yaş grubu sorunu olarak bilinmekle birlikte erişkin içinde aynı kurallar geçerlidir. Ciddi sağlık problemi olmayan erişkinlerde de bademcik ameliyatı uygulanmaktadır. Bademcik ve geniz eti ameliyatları için zorunlu hallerde yaş kısıtlaması yoktur. Genelde alt yaş 3-4 yaş olarak belirlenmiştir.
Bademcik Ameliyatı Riskli Midir?
Bademcik ameliyatları riski gelişen teknoloji ve tekniklere bağlı olarak oldukça düşük orandadır. Ameliyat sonrası kanama ve ağrı olabilir. Kanama için ilk 24 saat önemlidir. Boğaz ağrısı 10 gün kadar sürebilir. Yara iyileşmesi ile ilgilidir. Çocuklarda ağrı çok az hissedilir.
Hangi Teknikler Kullanılır?
Eskiden beri alışagelmiş kullanılan yöntem bademciklerin tamamının alınması şeklindedir. Bu klasik yöntem bugün en çok tercih edilen yöntemdir. Teknolojiye paralel olarak gelişen diğer teknikler de kullanılmaktadır. Bunlar arasında Koter, Koblasyon, Radyofrekans, Lazer ve “Thermal welding sistemi” sayılabilir. Her tekniğin kendine göre avantaj ve dezavantajları vardır. Bademciklerinin tamamının alınması ya da küçültülmesi ile ilgili teknikler farklıdır. Uygun olan yönteme hekiminizle birlikte karar verilir. Ameliyat sonrası iyileşme döneminde uygun bir diyet önerilir. Özellikle çocuklarda bir yıl içinde gelişmede ve sosyal hayatta düzelme belirgin hale gelmektedir.
Sağlık dolu günler…